Επιλέξτε το κατάλληλο είδος ηχείου ανάλογα με τη χρήση που θέλετε.

Υπάρχουν διάφορα είδη ηχείων που χρησιμοποιούνται για τα συστήματα ήχου. Πιο συγκεκριμένα, τα ηχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι: ηχεία οροφής, επίτοιχα-χωνευτά ηχεία, κρεμαστά-φορητά ηχεία, κόρνες ανακοινώσεων, ηχοστήλες, subwoofers ηχεία αναπαραγωγής χαμηλών συχνοτήτων και line array systems. Σε αρκετές περιπτώσεις απαιτούνται 100V Συστήματα διανομής ήχου, όπου επιτρέπει την σύνδεση πολλών ηχείων με ένα μόνο καλώδιο σε μεγάλες αποστάσεις με πολύ χαμηλές απώλειες ενέργειας. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ηχεία με προδιαγραφές 100V (δηλαδή περιλαμβάνουν μετασχηματιστή γραμμής) τα οποία βρίσκονται σε κατηγορίες όπως ηχεία οροφής, κόρνες ανακοινώσεων, επίτοιχα ηχεία, ηχοστήλες, κρεμαστά ηχεία & subwoofers προκειμένου να ενισχύσουν τις χαμηλές συχνότητες. Παρακάτω ακολουθεί ανάλυση των χαρακτηριστικών κάθε τύπου ηχείου, καθώς και οι χρήσεις του.

Ηχεία οροφής

Ηχείο οροφής 100v από την Audiophony CH660, ιδανικό για συστήματα 100v

Τα ηχεία οροφής διανέμουν τον ήχο ομοιόμορφα από μια χαμηλή σχετικά οροφή στο χώρο προς τα κάτω. Δεδομένου ότι είναι τοποθετημένα στην απόσταση που πρέπει και συνδυάζοντάς τα με έναν ενισχυτή με επαρκή ισχύ, ένα καλής ποιότητας ηχείο οροφής μπορεί άνετα να παρέχει ομοιόμορφη κάλυψη και ικανοποιητική απόκριση συχνοτήτων, ώστε να χρησιμοποιηθεί για ενίσχυση ομιλίας ή για εφαρμογές με μουσική χαμηλής έντασης –background music.

Κρεμαστά ή φορητά ηχεία

Τα κρεμαστά ή φορητά ηχεία είναι συνήθως ηχεία full-range και ηχεία πολλών δρόμων και είναι κατάλληλα για μουσική υψηλής έντασης –foreground music. Επίσης, τα κρεμαστά ηχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε περιπτώσεις που τα ηχεία οροφής είναι πολύ ψηλά από το πάτωμα. Τα ηχεία αυτής της κατηγορίας κρεμιούνται είτε απευθείας στην επιφάνεια του τοίχου, είτε μέσω μιας περιστρεφόμενης βάσης ηχείου στον τοίχο. Συνήθως είναι ηχεία 100V ή παθητικά ηχεία μικρής ισχύος.

Παθητικά ηχεία –μικρής ή μεγάλης ισχύος

Παθητικά ηχεία ονομάζονται τα ηχεία τα οποία στερούνται ενσωματωμένης ενισχυτικής μονάδας με αποτέλεσμα να απαιτείται η σύνδεσή τους με ένα τελικό ενισχυτή για να λειτουργήσουν. Πρόκειται για μονάδες που μετατρέπουν την ηλεκτρική ενέργεια σε ακουστική. Φυσικά ο χρήστης πρέπει να επιλέγει την σωστή ισχύ του ενισχυτή, έτσι ώστε να ταιριάζει με την απαιτούμενη ισχύ των παθητικών ηχείων και να μπορούν πλέον να λειτουργούν σαν ένα ολοκληρωμένο σύστημα. Τα παθητικά ηχεία χωρίζονται σε παθητικά ηχεία μικρής ισχύος και σε παθητικά ηχεία μεγάλης ισχύος.

Παθητικό ηχείο μικρής ισχύος 8″ από την jb-systems K52/BL

Τα παθητικά ηχεία συνήθως είναι και μικρότερου μεγέθους και διαστάσεων, αφού και το woofer που περιέχουν είναι επίσης μικρότερης διαμέτρου. Τα παθητικά ηχεία μικρής ισχύος χρησιμοποιούνται συνήθως σε café, bar, εστιατόρια, ενώ πολλές φορές αποτελούν και την επιλογή για πιο ερασιτεχνικές εφαρμογές, όπως συμβαίνει στην περίπτωση ενός home cinema. Γενικά τα παθητικά ηχεία μικρής ισχύος χρησιμοποιούνται για εφαρμογές background μουσικής. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε πως τα παθητικά ηχεία μικρής ισχύος λόγω του μικρού διαμετρήματος του μεγαφώνου woofer στερούνται χαμηλών συχνοτήτων. Συνεπώς στις περιπτώσεις που χρειάζεται καλή ποιότητα ήχου σε όλο το φάσμα των συχνοτήτων είναι απαραίτητη η χρήση subwoofer.

Παθητικό ηχείο 2 δρόμων μεγάλης ισχύος από τη JBL PRX-415

Αντίστοιχα τα παθητικά ηχεία είναι ηχεία μεγαλύτερων διαστάσεων, με woofer το μέγεθος του οποίου μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 15”. Τα ηχεία μεγάλης ισχύος συνήθως μπορούν να καλύψουν το μεγαλύτερο ποσοστό του φάσματος των συχνοτήτων. Χρησιμοποιούνται τόσο για φορητές, όσο και για μόνιμες εγκαταστάσεις, που απαιτούν ηχεία full range. Τα παθητικά ηχεία μεγάλης ισχύος χρησιμοποιούνται κατά κόρον σε εγκαταστάσεις όπως clubs, bars, αίθουσες δεξιώσεων, σε εκδηλώσεις σε εξωτερικούς χώρους, γυμναστήρια, beach bars, καθώς και από επαγγελματίες DJs. Οι τελευταίοι μπορούν να τοποθετήσουν τα παθητικά ηχεία μεγάλης ισχύος πάνω σε ειδικές βάσεις ηχείων επιτοίχιες ή επιδαπέδιες, ανάλογα με την περίσταση.

Αυτοενισχυόμενα ηχεία –μικρής ή μεγάλης ισχύος

SR-12A αυτοενισχυόμενο ηχείο από την Audiophony με εξαιρετική κατασκευή και ποιότητα ήχου.

Τα αυτοενισχυόμενα ηχεία είναι ηχεία, τα οποία έχουν ενσωματωμένο ενισχυτή, άρα δεν απαιτούν έναν τελικό ενισχυτή-σε αντίθεση με τα παθητικά ηχεία- για να λειτουργήσουν. Δεδομένου ότι τα αυτοενισχυόμενα ή αλλιώς ενεργά ηχεία είναι ανεξάρτητες μονάδες τα καθιστούν πιο φορητά, αν και είναι πιο βαριά Επιπλέον, αυτή η αυτονομία των εν λόγω ηχείων τους δίνει το πλεονέκτημα να μπορούν να συνδυαστούν και με άλλα επιπλέον ενεργά ηχεία, χωρίς να υπάρχει περιορισμός στη σύνθετη αντίσταση του συστήματος. Επιπλέον τα ενεργά ηχεία που χρησιμοποιούνται σε έναν χώρο μπορούν να ρυθμιστούν ξεχωριστά. Κάποια αυτοενισχυόμενα ηχεία διαθέτουν περισσότερες από μια εισόδους, καθώς και είσοδο για μικρόφωνο, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν σαν αυτόνομη μονάδα σε απλές εφαρμογές που όμως χρειάζονται μεγάλη ισχύ. Τα αυτοενισχυόμενα ηχείαχρησιμοποιούνται σε μόνιμες και φορητές εγκαταστάσεις, σε café bars, bars, beach bars, σε αίθουσες εκδηλώσεων, σε εξωτερικούς χώρους, σε γυμναστήρια κ.λ.π. Έχετε υπόψιν ότι τα ενεργά ηχεία χρειάζονται τροφοδοσία 220V από δίκτυο της ΔΕΗ για το ενεργό κύκλωμα και το σήμα από την κονσόλα ήχου ή μίκτη.

Ηχοστήλες

Ηχοστήλη σταθερής διασποράς JBL CBT 100LA

Ηχοστήλες ονομάζονται κάποιες μονάδες οι οποίες αποτελούνται από μεγάφωνα του ίδιου μεγέθους τα οποία βρίσκονται σε κατακόρυφη διάταξη και περιλαμβάνονται όλα στο ίδιο εξωτερικό κάλυμμα. Οι ηχοστήλες διαφέρουν ως προς τον αριθμό των μεγαφώνων που περιέχουν, ο οποίος κυμαίνεται από έναν minimum αριθμό 2 μεγαφώνων και μπορεί να φτάσει σε αρκετά περισσότερα μεγάφωνα ανά ηχοστήλη. Είναι κατάλληλες για συνεδριακά συστήματα, ναούς και γενικότερα σε χώρους με μεγάλη αντήχηση καθώς έχουν καλύτερη κατευθυντηκότητα κ.α.

Line Array Systems

Array stack τεσσάρων ηχείων από την TOA HX-5B

Ένα επιπλέον είδος επαγγελματικών ηχείων αποτελούν τα συστήματα Line Array. Παρόλο που τα συστήματα Line Array με μια πρώτη ματιά φαίνεται να έχουν πολλά κοινά σημεία με άλλους τύπους επαγγελματικών ηχείων, διαθέτουν κάποια χαρακτηριστικά που τα κάνουν να ξεχωρίζουν και να αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία. Ένα Line Array system αποτελείται από ανεξάρτητα μεγάφωνα, τα οποία τοποθετούνται σε ευθεία διάταξη ή σε διάταξη τόξου. Κάποιες φορές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ολόκληρα ηχητικά συστήματα σε διάταξη αντίστοιχη με αυτή των Line Array. Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των συστημάτων Line Array είναι η κατευθυντικότητα του σήματος, η οποία είναι ένα συνδυαστικό αποτέλεσμα που προκύπτει από την κάθετη και την οριζόντια κατευθυντικότητα του συστήματος, όπου η οριζόντια είναι πιο ευρεία και εξαρτάται από τις επιμέρους μονάδες που αποτελούν το Line Array. Τα συστήματα αυτά έχουν στοχευμένη κατευθυντικότητα, αφού ανάλογα με το σχήμα που διαμορφώνεται από την διάταξη των επιμέρους μεγαφώνων (ευθεία διάταξη, σε σχήμα τόξου, με κλίση προς τα κάτω ή προς τα πάνω) μπορούμε να έχουμε και το αποτέλεσμα που επιθυμούμε όσον αφορά την κατακόρυφη κατευθυντικότητα, ενώ το εύρος του σήματος στο χώρο εξαρτάται από τη διασπορά που χαρακτηρίζει τα επιμέρους μεγάφωνα. Επομένως ανάλογα με το τελικό αποτέλεσμα που επιθυμούμε, επιλέγουμε τα κατάλληλα μεγάφωνα και την κατάλληλη διάταξη τους. Επιπλέον, η μεγάλη επιτυχία των συστημάτων Line Array οφείλεται στο ότι έχουμε πολύ καλό έλεγχο της κάθετης κατευθυντικότητας με μεγάλη οριζόντια διασπορά, αποφεύγοντας την χρήση πολλαπλών όμορων ηχείων αποφεύγοντας το φαινόμενο χτένας (comb filter) που εμφανίζεται σε αντίστοιχα κοινά arrays ηχείων με κυκλική διάταξη.

Επίτοιχα ηχεία –χωνευτά

Εντοιχιζόμενο ηχείο 2way JBL CONTROL 126 white

Πρόκειται για ηχεία τα οποία τοποθετούνται μέσα στον τοίχο (χωνευτά), με αποτέλεσμα να μην είναι πολύ ορατά και να αποφεύγονται και οι κλοπές τους. Στην περίπτωση των επίτοιχων ηχείων είναι σημαντική η διατήρηση των αποστάσεων μεταξύ των ηχείων, ειδικά αν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για ομιλία, όπου οι σωστές αποστάσεις μεταξύ τους συνεπάγονται και ένα καθαρό ηχητικό αποτέλεσμα του λόγου. CONTROL 126W & CONTROL 128W

Κόρνες ανακοινώσεων

Κόρνα αναγγελιών από την TOA SC-615M ισχύος 15W και μετασχηματιστής γραμμής 70/100V

Οι κόρνες ανακοινώσεων ενώ από τη μια μεριά μπορούν να πετύχουν μια υψηλότερη SPLαπό αυτή που πετυχαίνουν τα ηχεία οροφής ή τα επίτοιχα ηχεία, από την άλλη έχουν περιορισμένη συχνότητα αποκοπής, χαμηλότερη ποιότητα ήχου και μεγαλύτερα επίπεδα παραμορφώσεων. Σπάνια χρησιμοποιούνται οι κόρνες ανακοινώσεων για εφαρμογές που σχετίζονται με αναπαραγωγή μουσικής, ενώ χρησιμοποιούνται κατά κόρον για χρήση σε εξωτερικούς χώρους, όπου ο ήχος θέλουμε να «ταξιδέψει» σε μεγάλη απόσταση. Επίσης, κόρνες ανακοινώσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε θορυβώδεις χώρους, όπου απαιτείται η αναπαραγωγή ήχου σε υψηλά επίπεδα έντασης, προκειμένου να εκφωνούνται καθαρές και ευκολοκατανόητες ανακοινώσεις, όπως συμβαίνει σε μεγάλους δημόσιους χώρους, αποθήκες, εργοστάσια, πλοία κλπ.. Όταν οι κόρνες ανακοινώσεων είναι τοποθετημένες σε σωστή γωνία, η ελεγχόμενη κάλυψη και η χαμηλή απόκριση συχνοτήτων ενισχύουν τον απευθείας ήχο του ηχείου και μειώνει το φαινόμενο της υπερκάλυψης χαμηλών συχνοτήτων, το οποίο αποτελεί και ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα της χρήσης της κόρνας ανακοινώσεων σε μεγάλους χώρους.

Subwoofers

Παθητικό subwoofer από την Electrovoice ZX1-SUB

Τα ενεργά subwoofers και παθητικά Subwoofers χρησιμοποιούνται για να γεμίζουν και να συμπληρώνουν τον ήχο με πλούσιες χαμηλές συχνότητες. Τα ηχητικά συστήματα PA συχνά έρχονται αντιμέτωπα με προκλήσεις, όπως είναι η μεταφορά καθαρού και υψηλής ποιότητας ήχου, ο οποίος να πρέπει να έχει και αρκετή ισχύ ώστε να υπερισχύσει των υπολοίπων θορύβων και φυσικά διατηρώντας το κόστος του συστήματος χαμηλό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι χαμηλές συχνότητες ήχου να μην είναι επαρκείς, αφού τα μικρά ηχεία δεν μπορούν να αναπαράγουν τις χαμηλές συχνότητες σε υψηλά επίπεδα έντασης. Επομένως, σε πολλά σύγχρονα είδη μουσικής, όπου απαιτούνται πλούσιες χαμηλές συχνότητες, χρησιμοποιείται ένα subwoofer, το οποίο αποτελεί και την πιο οικονομική και άμεση λύση του προβλήματος. Έχετε υπόψη ότι τα subwoofers γενικά είναι παντοκαντευθυντικά με διασπορά από όλες πλευρές. Οπότε η χρήση τους είναι δύσκολη σε χώρους με μεγάλη αντήχηση.